Pokazywanie postów oznaczonych etykietą depresja. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą depresja. Pokaż wszystkie posty

niedziela, 29 czerwca 2025

Czy osoba ze spektrum potrzebuje psychiatry?

Tekst ten został pierwotnie opublikowany na blogu Głos w Spektrum w dniu 26 lutego 2025 r. [link]

Rola psychiatry jest wiodąca w procesie diagnozy zaburzeń ze spektrum autyzmu, ponieważ kompletne i wiążące formalnie rozpoznanie należy do lekarza tej specjalności (nawet gdy diagnozuje zespół specjalistów). Natomiast osoby, które już posiadają taką diagnozę korzystają z konsultacji psychiatrycznych. W jakim celu?

Pomoc psychiatry może polegać na ustalaniu leczenia farmakologicznego, aby złagodzić objawy i dodatkowe trudności psychiczne związane z utrudnioną adaptacją do neurotypowego świata. Leczenie nie wynika z samej diagnozy autyzmu, ponieważ autyzmu się nie leczy. Ponadto psychiatrzy potrafią być nie tylko lekarzami, ale także dobrymi specjalistami z obszaru zdrowia psychicznego, którzy mogą udzielać wsparcia o charakterze terapeutycznym.

Bardzo często zdarza się, że dzieci, nastolatki i dorośli ze spektrum doświadczają wielu problemów o charakterze obniżonego nastroju, depresji, lęku, ataków paniki, czy fobii społecznej. Wynikają one zwykle z neuroodmienności i związanych z nią trudności z przystosowaniem się do funkcjonowania w relacjach, szkole, pracy, czy też w różnych codziennych sytuacjach. Dodatkowo na przestrzeni życia osoby ze spektrum doświadczają wielu silnie stresujących sytuacji, czy nawet traum, co nie zostaje bez konsekwencji i nasila przeżywane trudności.

Często autyzmowi towarzyszą także zaburzenia odżywiania, choroba afektywna dwubiegunowa, epizody psychotyczne. Depresja, która pojawia się statystycznie u większości dorosłych osób w spektrum autyzmu może powodować specyficzne reakcje takie jak samookaleczenia, autoagresja i agresja skierowana na innych, zaniedbywanie siebie, myśli i próby samobójcze. W grupie osób z autyzmem i zdiagnozowaną depresją występuje wyższy (w stosunku do populacji ogólnej) współczynnik ryzyka popełnienia samobójstwa. Ponadto leczenie może też dotyczyć zaburzeń w koncentracji uwagi, nadpobudliwości, zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych, czy też zaburzeń snu.

Warto zwrócić uwagę na to, aby otoczenie próbowało zrozumieć jak osoby ze spektrum autyzmu próbują radzić sobie z tymi problemami. Nierzadko mają one własne strategie postępowania w trudnych sytuacjach. Pomoc, którą można zaoferować powinna uwzględniać także neuroatypowy wzorzec funkcjonowania. Akceptacja bez przykładania własnej miary i projektowania swoich sposobów rozwiązywania problemów na osoby potrzebujące (lub nie) wsparcia to bardzo istotny wymiar towarzyszenia im w kryzysie.

niedziela, 1 grudnia 2024

Dysregulacja emocjonalna w ADHD: badania

Około 2,1% dzieci z diagnozą ADHD ma również zaburzenia nastroju (np. depresję), a 27,4% z nich ma zaburzenia lękowe. U połowy (51,4%) dzieci z silnymi objawami ADHD występują symptomy dysregulacji emocjonalnej, niezależnie od problemów poznawczych i motywacyjnych.

Dane z obrazowania mózgu: obszar pars orbitalis (część oczodołowa) był mniejszy u dzieci, które miały nasilone objawy ADHD i problemy emocjonalne. Pars orbitalis odgrywa istotną rolę w rozumieniu i przetwarzaniu emocji, komunikacji, a także w kontroli zachowania.

Źródło:
„Emotion dysregulation and right pars orbitalis constitute a neuropsychological pathway to attention deficit hyperactivity disorder”
Nature Mental Health, 13.05.2024 r.