poniedziałek, 14 stycznia 2013

Agresja reaktywna – porównanie dzieci z autyzmem oraz zdrowych

Agresja może pełnić funkcje adaptacyjne (zapewnienie integralności lub przetrwania jednostki), ale też może być niezwiązana z kontekstem społecznym (nieproporcjonalna do jej przyczyn). W prawidłowym toku rozwoju, umiejętność regulowania emocji i związanych z nimi zachowań agresywnych stopniowo poprawia się, co prowadzi do większych zdolności poznawczych dzieci w sytuacji społecznej i bardziej konstruktywnych zachowań.

Osoby z autyzmem przejawiają znacznie więcej zachowań agresywnych i autoagresywnych niż zdrowe, szczególnie w połączeniu z współistniejącą niepełnosprawnością intelektualną. Znaczące agresywne zachowania wobec opiekuna lub innej osoby wydają się komplikować życie ok. 35% dzieci i młodzieży z autyzmem.
Celem badania, prowadzonego przez naukowców z Finlandii, była odpowiedź na dwa pytania: czy chłopcy i dziewczęta z ASD i ilorazem inteligencji powyżej 70 prezentują bardziej intensywne reakcje agresywne niż ich rówieśnicy bez ASD, a także czy wskazówki sytuacyjne (płeć i wiek napastnika) hamują te reakcje.
Grupę badaną stanowiło 27 chłopców i 8 dziewcząt z autyzmem, grupę kontrolną 35 dzieci dopasowanych pod względem płci, wieku i ogólnej inteligencji.
Zastosowano komputerowe urządzenie symulacyjne do badania biernej agresji Pulkkinen (PAM).
Pierwszą hipoteza: chłopcy z ASD pokażą bardziej intensywną, bierną agresję niż chłopcy zdrowi, ale nie będzie żadnych różnic w biernej agresji między dziewczynkami.
Druga hipoteza: w kontrolowanej sytuacji informacje o płci i wieku napastnika nie będą tłumić reakcji chłopców z ASD, podobnie jak reakcji tych bez autyzmu, ale dziewczynki z ASD będą korzystać z tych sygnałów.
Okazało się, że nawet drobne ataki ze strony napastnika wywołały odwet bardziej intensywny u chłopców z ASD niż bez autyzmu. Silne ataki powodowały podobnie intensywny odwet u chłopców z obu grup.
Dziewczynki z ASD reagowały mniej agresywnie niż te bez autyzmu. Zwiększająca się intensywność agresji proaktywnej dostarcza pewnych informacji, które umożliwiają złagodzenie biernej agresji, nawet wśród dzieci, które mają trudności w przetwarzaniu informacji społecznych z powodu ASD. Pokazuje to, że fenotyp agresji może rzeczywiście być różny wśród chłopców i dziewcząt z autyzmem. Ilość uczestników płci żeńskiej była bardzo mała w tym badaniu, więc wynik należy traktować z ostrożnością i musi on zostać potwierdzony w przyszłych badaniach z udziałem większej próby.
Chłopcy z ASD oraz bez tych zaburzeń nie wykorzystują hamujących sygnałów, ale dziewczynki z ASD są w stanie korzystać z sytuacyjnych wskazówek ze strony napastnika do zahamowania odpowiedzi agresywnej, podobnie jak dziewczynki bez autyzmu.
Badanie to pokazuje m. in., że chłopcy z autyzmem prezentują zaburzenia w regulacji najwcześniejszej rozwojowo, biernej formy agresywnego zachowania. Byłoby interesujące dowiedzieć się, jak przebiega ich rozwój w związku z pojawiającą się później aktywną agresją.

Źródło:
Journal of Autism and Developmental Disorders, 21 grudnia 2012 r. (on-line)