Czy
cukrzyca występująca u matki może mieć coś wspólnego z wyższym
ryzykiem wystąpienia autyzmu u dziecka? Mamy mało danych na ten
temat. W Kalifornii oceniano to ryzyko w związku z cukrzycą typu 2
(insulinoniezależną) i cukrzycą ciążową (GDM).
Retrospektywne
badania podłużne dotyczyły ponad 322 tys. dzieci urodzonych w
latach 1995-2009. W okresie obserwacji 3388 dzieci otrzymało
diagnozę ASD, 115 z nich było narażone na wcześniej występującą
u matki cukrzycę typu 2, 130 na GDM przed 26 tygodniem ciąży, a
180 narażone na GDM w 26 tygodniu lub później.
Okazuje
się, że wcześniejsze występowanie cukrzycy typu 2 u matki nie
wiązało się z ryzykiem wystąpienia autyzmu u potomstwa. Natomiast
GDM zdiagnozowana przed 26 tygodniem ciąży istotnie wiązało się
z ryzykiem ASD po uwzględnieniu zmiennych towarzyszących. Ponadto
stosowanie leków przeciwcukrzycowych nie było związane z ryzykiem
autyzmu u dzieci. Można sądzić, że niektóre dzieci w grupie z
cukrzycą ciążową rozpoznaną w 26 tygodniu lub później mogą
być narażone na nieleczoną hiperglikemię w okresie wczesnego
rozwoju mózgu, co prowadzi do ryzyka autyzmu po urodzeniu.
Potencjalne,
biologiczne mechanizmy łączące wewnątrzmaciczną hiperglikemię z
ryzykiem ASD u potomstwa mogą obejmować niedotlenienie płodu,
stres oksydacyjny w krwi pępowinowej i tkankach łożyska,
przewlekły stan zapalny, zmiany epigenetyczne.
Jeśli
chodzi o profilaktykę, to wyniki sugerują, że uzasadnione może
być wczesne badanie przesiewowe w kierunku ASD u potomstwa kobiet z
cukrzycą ciążową. Z kolei badania przesiewowe w kierunku takiej
postaci cukrzycy i kontrola poziomu glukozy we wczesnym okresie ciąży
może mieć znaczenie w zmniejszaniu ryzyka autyzmu u dzieci.
Natomiast czy wczesne rozpoznanie i leczenie cukrzycy ciążowej może
zmniejszyć ryzyko zaburzeń ze spektrum autyzmu pozostaje do
ustalenia.
„Association
of Maternal Diabetes With Autism in Offspring”
The
Journal of the American Medical Association, vol. 313 (14)
14
kwietnia 2015 r.